Κάθε παιδί εἶναι μία ὑπόσχεση. Ἀπό τό σχολεῖο ἐξαρτᾶται ἡ ἐκπλήρωσή της.
Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008
Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2008
Η βλάχικη Γλώσσα
Η βλάχικη γλώσσα έχει σαφή λατινογενή προέλευση. Ανήκει στην στον κλάδο των Ρωμάνικων Γλωσσών , των ιδωματικών μορφών που παρήχθησαν από την Λατινική μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ανήκει στην οικογένεια των Ανατολικών Ρωμανικών γλωσσών, στη γλωσσική ομάδα των Βαλκανικών Ρωμανικών που ανήκουν επίσης οι βόριες διαλέκτοι της Δακορουμανικής (από όπου διαμορφώθηκαν τα σημερινά Ρουμάνικα) και της Ιστρορουμάνικης και η νότια δίαλεκτος της Μεγλενορωμανικής Στις χώρες που κατέκτησαν οι Ρωμαίοι εξελίχθηκε η δημώδη μορφή της Λατινικής και όχι η λόγια που ομιλούνταν στην Ρώμη από Συγκλητικούς, ποιητές, λόγιους κ.α Η βλάχικη επομένως μπορούμε να πούμε οτι είναι η εξέλιξη της τραχειάς μορφής της λατινικής που χρησιμοποιούσε ο Ρωμαϊκός Στρατός.Η βλάχικη ως επι το πλέιστον παραμένει προφορική. Απόπειρες να γραφεί έχουν γίνει αρκετές κάνοντας χρήση είτε του λατινικού είτε του ελληνικού αλφαβήτου αυτές όμως από λόγιους, γλωσσολόγους και λεξικογράφους.Ενδεικτικά:Ο λόγιος Θεόδωρος Αναστασίου Καββαλιώτης εξέδωσε το 1770 στη Βενετία την "Πρωτοπειρία", ένα εγχειρίδιο με προσευχές, γνωμικά, διηγήματα και καταχωριμένες 1170 λέξεις σε τρείς κάθετες στήλες στην νεοελληνική, βλάχικη και αλβανική.Το 1802 ο Δανιήλ Μοσχοπολίτης εκδίδει την "Εισαγωγική Διδασκαλία", ένα τετράγλωσσο λεξικό της ελληνικής, της εν Μοισία βλάχικης, της βουλγαρικής και της αλβανιτικής.Στους σύγχρονους καιρούς :Νικολαϊδης, Κων/νος, 1909, Ετυμολογικόν Λεξικόν της Κουτσοβλαχικής γλώσσης. Κολτσίδας Αντώνιος, 1978, Γραμματική και λεξικό της Κουτσοβλαχικής διαλέκτου.Κατσάνης Ν., Κ. Ντίνας, 1990, Γραμματική της κοινής Κουτσοβλαχικής. Το Ετυμολογικόν Λεξικό της Κουτσοβλάχικης Γλώσσης του Κ.Νικολαΐδη (1909) περιλαμβάνει 6.657 λέξεις εκ των οποίων οι 3.560 έχουν ελληνική προέλευση, 2.605 λατινική, 185 σλάβικη, 150 αλβανική και οι υπόλοιπες 157 άγνωστη. Μάλιστα σε πολλές από τις ελληνογενείς λέξεις η ετυμολογία ανάγεται στους πρωτοαρχαιοελληνικούς και ομηρικούς χρόνους.
Στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης (Ανέμη) μπορεί κανείς να δεί ολόκληρο το Ετυμολογικόν λεξικόν της Κουτσοβλαχικής γλώσσης του Κωνσταντίνου Νικολαΐδη.Ετυμολογικόν λεξικόν της Κουτσοβλαχικής γλώσσης υπό Κωνσταντίνου Νικολαΐδου, Aθήνα 1909.
Στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης (Ανέμη) μπορεί κανείς να δεί ολόκληρο το Ετυμολογικόν λεξικόν της Κουτσοβλαχικής γλώσσης του Κωνσταντίνου Νικολαΐδη.Ετυμολογικόν λεξικόν της Κουτσοβλαχικής γλώσσης υπό Κωνσταντίνου Νικολαΐδου, Aθήνα 1909.
Η ΠΕΡΡΑΙΒΙΚΗ ΤΡΙΠΟΛΙΤΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Πηγή: Αρχαιολ. Λάζαρος Δεριζιώτης - Σπύρος Κουγιουμτζόγλου. Από το Θεσσαλικό Ημερολόγιο -51ος Τόμος, έτος 2007.
Τρία περίπου χιλιόμετρα δυτικά της Δολίχης και σε μικρή απόσταση από τη θέση της Αγίας Τριάδας Μηλέας (3 χλμ.) βρίσκεται το ΚΑΣΤΡΙ. Η θέση αυτή εντοπίζεται επί ενός λόφου με μέγιστο υψόμετρο 5,13 μ. που σχηματίζει πλάτωμα εκτάσεως 7 περίπου στρεμμάτων. Η βόρεια και δυτική πλευρά του λόφου παρουσιάζει απότομες πλαγιές που πιθανότατα να σχηματίστηκαν από τη διάβρωση των πετρωμάτων (αργιλώδη) αφού από κάτω περνά ο ποταμός Τιταρήσιος ο οποίος δημιούργησε μία πλατιά κοίτη.
Φωτογραφία Ολύμπου από το Καστρί
Ο Γάλλος περιηγητής Leon Heuzey, που επισκέφθηκε την περιοχή της Περραιβίας κατά το 1860, αναφέρει στο έργο του ότι θα τοποθετούσε καλύτερα τη μία από τις 3 πόλεις της Τριπολίτιδος, ανάλογα με τα ερείπια που συναντούμε προχωρώντας προς τα δυτικά, σε απόσταση ενός μιλίου, στο ΚΑΣΤΡΙ και ότι κάποτε εκεί υπήρξε οχυρωμένη πόλη και βρέθηκαν νομίσματα και επιγραφές.
Λίγα χρόνια μετά τον Heuzey επισκέφθηκε την περιοχή ο Νικόλαος Γεωργιάδης και αναφέρει ότι θεωρεί τη θέση της αρχαίας Δολίχης στη θέση Καστρί.
Αρκετά χρόνια αργότερα, ο Απόστολος Αρβανιτόπουλος γράφει ότι: «Δολίχη δέ επί της θέσεως Καστρί παρά τό χωρίον Δούχλιστα, ου τό όνομα φαίνεται ον τό Δολίχης αυτής παρεφθαρμένογ τήν γνώμην ταύτην, ην πάντες σχεδόν οί νεώτεροι γεωγράφοι, απεδέχθησαν, πλήν τών Αυστριακών στρατιωτικών τοπογράφων, οιτινες εσημείωσαν τάς θέσεις αυτών αντιθέτως (Άζωρος-Δολίχη)». «Τά δέ ερείπια τής Δολίχης δέν έσχον, δυστυχώς, τόν απαιτούμενον χρόνον νά εξερευνήσω, μάλιστα ενεκα του χειμωνος». Το όνομά της το οφείλει, πιθανόν, στην έκτασή της.
Αργότερα, ο γερμανός αρχαιολόγος Friedrich Stahlin αναφέρει ότι: «Εάν η Άζωρος βρισκόταν όπου είναι τώρα η Βουβάλα, τότε η Δολίχη πρέπει να αναζητηθεί στα ανατολικά της, μια και στο Λυκούδι, περίπου, χωρίζεται ο δρόμος ανάμεσα στις δύο πόλεις. Πέρα από αυτό, η Δολίχη βρισκόταν οπωσδήποτε στα βόρεια της Τριπολίτιδας, μια και συνόρευε με την Ελιμιώτιδα.
Η στήλη, στην οποία είχε καταγραφεί η απόφαση για τα σύνορα των δύο περιοχών, που πήρε ο Αμύντας Γ', είχε υψωθεί στην αγορά της Δολίχης. Όπως το αρχαίο όνομα της συριακής Δολίχης διασώθηκε έως σήμερα, παραλλαγμένο, βέβαια, στα ονόματα των χωριών Ντολούκ ή Ντελούκ έτσι και το όνομα της θεσσαλικής Δολίχης φαίνεται πως διασώθηκε στο όνομα του χωριού Ντούχλιστα. Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί μάς οδηγούν στα ερείπια που είναι κοντά στο Καστρί, μία ώρα στα δυτικά του χωριού Δολίχη (τότε Ντούχλιστα), σε έναν παραπόταμο του Τιταρησίου. Εδώ υψώνεται ένας λόφος, του οποίου η κορυφή ισοπεδώθηκε τεχνητά. Το οροπέδιο περικλείεται από τείχος με μικρές πέτρες».
Σύμφωνα με την Άννα Αβραμέα «δυτικώς του Πυθίου, έκειτο η αρχαία πολίχνη Δολίχη, ερείπια της οποίας επεσημάνθησαν παρά την σημερινήν Δούχλισταν, παρά την θέσιν Καστρίv».
Τέλος, ο Αθανάσιος Τζιαφάλιας, ο οποίος φαίνεται ότι έκανε έρευνες στην περιοχή, αναφέρει. τα εξής: «Πρόσφατες, όμως, επιφανειακές έρευνες του συγγραφέως στους λόφους Καστρί, Αί-Λιας και Περασιά, στην κοινότητα Δολίχη της Ελασσόνας δεν επεσήμαναν αρχιτεκτονικά λείψανα και άλλες αρχαιολογικές ενδείξεις, που να δικαιολογούν ότι σε κάποια από τις θέσεις αυτές απλωνόταν η αρχαία πόλη. Σε καμιά περίπτωση δεν βρέθηκε ίχνος από το αρχαίο τείχος, το οποίο θα αποτελούσε σαφή ένδειξη για την ύπαρξή της. Για τους ειδικούς, ενδείξεις της αρχαίας κατοίκησης αποτελούν, εκτός βέβαια από τα αρχιτεκτονικά στοιχεία, και τα πενιχρά κατάλοιπα της κεραμικής. Στα υψώματα, όμως, αυτά δεν βρέθηκε κανένα αρχαίο όστρακο. Μόνο στη θέση Καστρί παρατηρήθηκαν αρκετά διάσπαρτα όστρακα κεραμικής, των ύστερων όμως βυζαντινών χρόνων, τα οποία δεν είναι δυνατό να υποδηλώσουν την ύπαρξη και αρχαίου οικισμού. Κατά την γνώμη μου, λοιπόν, τουλάχιστον μετά τις εκτεταμένες προανασκαφικές έρευνές μου, πρέπει να αποκλεισθεί η θέση Καστρί, καθώς και τα άλλα δύο υψώματα, ως χώρος της αρχαίας Δολίχης».
Το 1992 ο γάλλος μελετητής Gerard Lucas παρουσίασε τη διατριβή του στο Πανεπιστήμιο της Lyon με θέμα τις αρχαίες πόλεις της άνω πεδιάδας του Τιταρησίου όπου, έπειτα από επιφανειακές έρευνες κατά τα έτη 1984 και 1986, εντοπίστηκε λίγη κεραμεική μελαμβαφής της ελληνιστικής περιόδου, αλλά και ίχνη οχυρώσεως και κυκλικού πύργου στα νοτιοδυτικά τού πλατώματος με πλάτος 1,20 μ. Τέλος, στα νότια της θέσεως εντοπίστηκαν τάφοι και κοντά στο ρέμα κιβωτιόσχημοι τάφοι με κάλυψη από σχιστολιθικές πλάκες καθώς και παλαιοχριστιανικό νεκροταφείο.
Το φθινόπωρο του 2002 η 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, με οδηγούς τους παραπάνω ερευνητές καθώς και με τη βοήθεια αξιόλογων κατοίκων της περιοχής του Δήμου Λιβαδίου και αφού προηγήθηκε συστηματική επιφανειακή έρευνα σε όλη την περιοχή, ξεκίνησε την ανασκαφική διερεύνηση στη θέση Καστρί, τρία περίπου χιλιόμετρα δυτικά της Δολίχης, στο αριστερό άκρο του λόφου όπου εντοπίστηκαν ελάχιστα ίχνη κόγχης ιερού. Κατά την έρευνα αυτή αποκαλύφθηκε το μεγαλύτερο μέρος της βασιλικής Α', ο νάρθηκας και τμήμα των προσκτισμάτων στη νοτιοδυτική πλευρά της. Την άνοιξη του 2003 και δυτικά της βασιλικής Α' αποκαλύφθηκε η βασιλική Β' και μέρος της παλαιοχριστιανικής οχύρωσης. Κατά το 2004 η ανασκαφική έρευνα συνεχίστηκε στη δυτική πλευρά της βασιλικής Β' όπου αποκαλύφθηκαν τα κτίσματα του αιθρίου και στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ένας οχυρωματικός πύργος και τμήμα της οχυρώσεως. Τέλος, κατά το 2005 η ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως ένα τμήμα των κτισμάτων της ακροπόλεως στο νοτιοανατολικό άκρο της.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Από την μέχρι τούδε έρευνα προκύπτει ότι αποκαλύφθηκε η ακρόπολη μιας άγνωστης μέχρι στιγμής πόλεως, της οποίας η θέση δεν έχει επισημανθεί. Ίσως πρόκειται για την αρχαία πόλη Δολίχη η οποία συνέχισε να επιζεί κατά τη ρωμαϊκή περίοδο και μέχρι το τέλος του 6 αι. μ.Χ. Τούτο υποθέτουμε εκ των στοιχείων που αποκαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφικές εργασίες των βασιλικών Α' και Β', καθώς και από την μέχρι τώρα έρευνα του χώρου της ακροπόλεως.
Στο νότιο στυλοβάτη της βασιλικής Α' βρέθηκαν δύο μαρμάρινες βάσεις κιόνων, οι οποίες σώζουν αποσπασματικά επιγραφές του 3ου και του 2ου αι. π.Χ Στη μία αναφέρεται το όνομα ΦΙΛΑ ΕΥΒΙΟΤΟΥ και στη δεύτερη το όνομα ΔΗΜΟΦΙΛ(ΟΣ). Το όνομα Φίλα Ευβιότου αναγράφεται σε 3 επιγραφές, 2 της Δολίχης και 1 του Πυθίου. Σε αυτή του Πυθίου αναφέρεται με το όνομα Φίλα Ευβιότου Δολιχαία. Το όνομα Δημόφιλος επισημαίνεται σε μία επιγραφή ως: Δημόφιλος ήρως αποθανών ανήρ Φίλας.
Ολοκληρώνοντας θα πρέπει να αναφέρουμε τα πορίσματα της διπλωματικής εργασίας του τελειοφοίτου Παναγιώτη Πολυχρονόπουλου για το Καστρί, υπό την επίβλεψη των δρ. Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου Λεκτόρων Ε.Μ.Π. Ευαγγελίας Λάμπρου και Γεωργίου Πανταζή και την εποπτεία του διευθυντή του Εργαστηρίου Γενικής Γεωδαισίας της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Ε.Μ.Π. καθηγητή Δ. Μπαλοδήμου, που αφορά στον αρχαιολογικό χώρο του Καστρίου κατά το 2003 και η οποία παρουσιάστηκε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2004.
Για το Καστρί και για την βασιλική Α' φαίνεται ως ημερομηνία κτίσης η 5 Σεπτεμβρίου του 553 και η αβεβαιότητα χρονολόγησης είναι + - 24 έτη. Η συγκεκριμένη ημερομηνία συμπίπτει με την εορτή του προφήτη Ζαχαρία, πατέρα του Προδρόμου.
Τρία περίπου χιλιόμετρα δυτικά της Δολίχης και σε μικρή απόσταση από τη θέση της Αγίας Τριάδας Μηλέας (3 χλμ.) βρίσκεται το ΚΑΣΤΡΙ. Η θέση αυτή εντοπίζεται επί ενός λόφου με μέγιστο υψόμετρο 5,13 μ. που σχηματίζει πλάτωμα εκτάσεως 7 περίπου στρεμμάτων. Η βόρεια και δυτική πλευρά του λόφου παρουσιάζει απότομες πλαγιές που πιθανότατα να σχηματίστηκαν από τη διάβρωση των πετρωμάτων (αργιλώδη) αφού από κάτω περνά ο ποταμός Τιταρήσιος ο οποίος δημιούργησε μία πλατιά κοίτη.
Φωτογραφία Ολύμπου από το Καστρί
Ο Γάλλος περιηγητής Leon Heuzey, που επισκέφθηκε την περιοχή της Περραιβίας κατά το 1860, αναφέρει στο έργο του ότι θα τοποθετούσε καλύτερα τη μία από τις 3 πόλεις της Τριπολίτιδος, ανάλογα με τα ερείπια που συναντούμε προχωρώντας προς τα δυτικά, σε απόσταση ενός μιλίου, στο ΚΑΣΤΡΙ και ότι κάποτε εκεί υπήρξε οχυρωμένη πόλη και βρέθηκαν νομίσματα και επιγραφές.
Λίγα χρόνια μετά τον Heuzey επισκέφθηκε την περιοχή ο Νικόλαος Γεωργιάδης και αναφέρει ότι θεωρεί τη θέση της αρχαίας Δολίχης στη θέση Καστρί.
Αρκετά χρόνια αργότερα, ο Απόστολος Αρβανιτόπουλος γράφει ότι: «Δολίχη δέ επί της θέσεως Καστρί παρά τό χωρίον Δούχλιστα, ου τό όνομα φαίνεται ον τό Δολίχης αυτής παρεφθαρμένογ τήν γνώμην ταύτην, ην πάντες σχεδόν οί νεώτεροι γεωγράφοι, απεδέχθησαν, πλήν τών Αυστριακών στρατιωτικών τοπογράφων, οιτινες εσημείωσαν τάς θέσεις αυτών αντιθέτως (Άζωρος-Δολίχη)». «Τά δέ ερείπια τής Δολίχης δέν έσχον, δυστυχώς, τόν απαιτούμενον χρόνον νά εξερευνήσω, μάλιστα ενεκα του χειμωνος». Το όνομά της το οφείλει, πιθανόν, στην έκτασή της.
Αργότερα, ο γερμανός αρχαιολόγος Friedrich Stahlin αναφέρει ότι: «Εάν η Άζωρος βρισκόταν όπου είναι τώρα η Βουβάλα, τότε η Δολίχη πρέπει να αναζητηθεί στα ανατολικά της, μια και στο Λυκούδι, περίπου, χωρίζεται ο δρόμος ανάμεσα στις δύο πόλεις. Πέρα από αυτό, η Δολίχη βρισκόταν οπωσδήποτε στα βόρεια της Τριπολίτιδας, μια και συνόρευε με την Ελιμιώτιδα.
Η στήλη, στην οποία είχε καταγραφεί η απόφαση για τα σύνορα των δύο περιοχών, που πήρε ο Αμύντας Γ', είχε υψωθεί στην αγορά της Δολίχης. Όπως το αρχαίο όνομα της συριακής Δολίχης διασώθηκε έως σήμερα, παραλλαγμένο, βέβαια, στα ονόματα των χωριών Ντολούκ ή Ντελούκ έτσι και το όνομα της θεσσαλικής Δολίχης φαίνεται πως διασώθηκε στο όνομα του χωριού Ντούχλιστα. Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί μάς οδηγούν στα ερείπια που είναι κοντά στο Καστρί, μία ώρα στα δυτικά του χωριού Δολίχη (τότε Ντούχλιστα), σε έναν παραπόταμο του Τιταρησίου. Εδώ υψώνεται ένας λόφος, του οποίου η κορυφή ισοπεδώθηκε τεχνητά. Το οροπέδιο περικλείεται από τείχος με μικρές πέτρες».
Σύμφωνα με την Άννα Αβραμέα «δυτικώς του Πυθίου, έκειτο η αρχαία πολίχνη Δολίχη, ερείπια της οποίας επεσημάνθησαν παρά την σημερινήν Δούχλισταν, παρά την θέσιν Καστρίv».
Τέλος, ο Αθανάσιος Τζιαφάλιας, ο οποίος φαίνεται ότι έκανε έρευνες στην περιοχή, αναφέρει. τα εξής: «Πρόσφατες, όμως, επιφανειακές έρευνες του συγγραφέως στους λόφους Καστρί, Αί-Λιας και Περασιά, στην κοινότητα Δολίχη της Ελασσόνας δεν επεσήμαναν αρχιτεκτονικά λείψανα και άλλες αρχαιολογικές ενδείξεις, που να δικαιολογούν ότι σε κάποια από τις θέσεις αυτές απλωνόταν η αρχαία πόλη. Σε καμιά περίπτωση δεν βρέθηκε ίχνος από το αρχαίο τείχος, το οποίο θα αποτελούσε σαφή ένδειξη για την ύπαρξή της. Για τους ειδικούς, ενδείξεις της αρχαίας κατοίκησης αποτελούν, εκτός βέβαια από τα αρχιτεκτονικά στοιχεία, και τα πενιχρά κατάλοιπα της κεραμικής. Στα υψώματα, όμως, αυτά δεν βρέθηκε κανένα αρχαίο όστρακο. Μόνο στη θέση Καστρί παρατηρήθηκαν αρκετά διάσπαρτα όστρακα κεραμικής, των ύστερων όμως βυζαντινών χρόνων, τα οποία δεν είναι δυνατό να υποδηλώσουν την ύπαρξη και αρχαίου οικισμού. Κατά την γνώμη μου, λοιπόν, τουλάχιστον μετά τις εκτεταμένες προανασκαφικές έρευνές μου, πρέπει να αποκλεισθεί η θέση Καστρί, καθώς και τα άλλα δύο υψώματα, ως χώρος της αρχαίας Δολίχης».
Το 1992 ο γάλλος μελετητής Gerard Lucas παρουσίασε τη διατριβή του στο Πανεπιστήμιο της Lyon με θέμα τις αρχαίες πόλεις της άνω πεδιάδας του Τιταρησίου όπου, έπειτα από επιφανειακές έρευνες κατά τα έτη 1984 και 1986, εντοπίστηκε λίγη κεραμεική μελαμβαφής της ελληνιστικής περιόδου, αλλά και ίχνη οχυρώσεως και κυκλικού πύργου στα νοτιοδυτικά τού πλατώματος με πλάτος 1,20 μ. Τέλος, στα νότια της θέσεως εντοπίστηκαν τάφοι και κοντά στο ρέμα κιβωτιόσχημοι τάφοι με κάλυψη από σχιστολιθικές πλάκες καθώς και παλαιοχριστιανικό νεκροταφείο.
Το φθινόπωρο του 2002 η 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, με οδηγούς τους παραπάνω ερευνητές καθώς και με τη βοήθεια αξιόλογων κατοίκων της περιοχής του Δήμου Λιβαδίου και αφού προηγήθηκε συστηματική επιφανειακή έρευνα σε όλη την περιοχή, ξεκίνησε την ανασκαφική διερεύνηση στη θέση Καστρί, τρία περίπου χιλιόμετρα δυτικά της Δολίχης, στο αριστερό άκρο του λόφου όπου εντοπίστηκαν ελάχιστα ίχνη κόγχης ιερού. Κατά την έρευνα αυτή αποκαλύφθηκε το μεγαλύτερο μέρος της βασιλικής Α', ο νάρθηκας και τμήμα των προσκτισμάτων στη νοτιοδυτική πλευρά της. Την άνοιξη του 2003 και δυτικά της βασιλικής Α' αποκαλύφθηκε η βασιλική Β' και μέρος της παλαιοχριστιανικής οχύρωσης. Κατά το 2004 η ανασκαφική έρευνα συνεχίστηκε στη δυτική πλευρά της βασιλικής Β' όπου αποκαλύφθηκαν τα κτίσματα του αιθρίου και στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ένας οχυρωματικός πύργος και τμήμα της οχυρώσεως. Τέλος, κατά το 2005 η ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως ένα τμήμα των κτισμάτων της ακροπόλεως στο νοτιοανατολικό άκρο της.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Από την μέχρι τούδε έρευνα προκύπτει ότι αποκαλύφθηκε η ακρόπολη μιας άγνωστης μέχρι στιγμής πόλεως, της οποίας η θέση δεν έχει επισημανθεί. Ίσως πρόκειται για την αρχαία πόλη Δολίχη η οποία συνέχισε να επιζεί κατά τη ρωμαϊκή περίοδο και μέχρι το τέλος του 6 αι. μ.Χ. Τούτο υποθέτουμε εκ των στοιχείων που αποκαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφικές εργασίες των βασιλικών Α' και Β', καθώς και από την μέχρι τώρα έρευνα του χώρου της ακροπόλεως.
Στο νότιο στυλοβάτη της βασιλικής Α' βρέθηκαν δύο μαρμάρινες βάσεις κιόνων, οι οποίες σώζουν αποσπασματικά επιγραφές του 3ου και του 2ου αι. π.Χ Στη μία αναφέρεται το όνομα ΦΙΛΑ ΕΥΒΙΟΤΟΥ και στη δεύτερη το όνομα ΔΗΜΟΦΙΛ(ΟΣ). Το όνομα Φίλα Ευβιότου αναγράφεται σε 3 επιγραφές, 2 της Δολίχης και 1 του Πυθίου. Σε αυτή του Πυθίου αναφέρεται με το όνομα Φίλα Ευβιότου Δολιχαία. Το όνομα Δημόφιλος επισημαίνεται σε μία επιγραφή ως: Δημόφιλος ήρως αποθανών ανήρ Φίλας.
Ολοκληρώνοντας θα πρέπει να αναφέρουμε τα πορίσματα της διπλωματικής εργασίας του τελειοφοίτου Παναγιώτη Πολυχρονόπουλου για το Καστρί, υπό την επίβλεψη των δρ. Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου Λεκτόρων Ε.Μ.Π. Ευαγγελίας Λάμπρου και Γεωργίου Πανταζή και την εποπτεία του διευθυντή του Εργαστηρίου Γενικής Γεωδαισίας της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Ε.Μ.Π. καθηγητή Δ. Μπαλοδήμου, που αφορά στον αρχαιολογικό χώρο του Καστρίου κατά το 2003 και η οποία παρουσιάστηκε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2004.
Για το Καστρί και για την βασιλική Α' φαίνεται ως ημερομηνία κτίσης η 5 Σεπτεμβρίου του 553 και η αβεβαιότητα χρονολόγησης είναι + - 24 έτη. Η συγκεκριμένη ημερομηνία συμπίπτει με την εορτή του προφήτη Ζαχαρία, πατέρα του Προδρόμου.
Θεατρικά δρώμενα
Με μεγάλη επιτυχία δόθηκε η θεατρική παράσταση " Ο Γάμος" από μέλη του Εξωραϊστικού Συλλόγου Λιβαδίου την Παρασκευή 15/8, το Σάββατο 16/8, την Κυριακή 17/8 και τη Δευτέρα 18/8 στο Ζάννειο Μορφωτικό Κέντρο.
Κάθε φορά η αίθουσα του Ζαννείου Μ.Κ. ήταν γεμάτη από τους θεατές που προσήλθαν για την παράσταση.
Κάθε φορά η αίθουσα του Ζαννείου Μ.Κ. ήταν γεμάτη από τους θεατές που προσήλθαν για την παράσταση.
Ο Γεωργάκης Ολύμπιος (1772-1821)
Ο εθνικός μας ήρωας Γεωργάκης Ολύμπιος κατάγεται από την ηρωική οικογένεια των Λαζαίων με έδρα το Λιβάδι και για 20 χρόνια στη συνέχεια τη Μηλιά Πιερίας, οπού έκτισαν σε ιδιόκτητη γη και τον περιβόητο Πύργο τους, φάρα που πρόσφερε στο βωμό της Εθνικής ανεξαρτησίας πριν και μετά την επανάσταση του 1821 πάνω από 400 θύματα!Γεννήθηκε στο Λιβάδι το Μάιο του 1772. Γονείς του ήταν ο Νικόλαος και η Νικολέτα που πέθανε πρόωρα και την ανατροφή του ανέλαβε η γιαγιά του Αγνή.Παρακολούθησε μαθήματα στο ονομαστό Σχολείο του Λιβαδίου με φωτισμένους δασκάλους στην εποχή του τον Ιωνά Σπαρμιώτη και Ιωάννη Πέζαρο.Έφηβος ο Γιωργάκης και μέχρι το 1798 εκπαιδεύεται στο στρατόπεδο του συγγενή του 'Εξαρχου Λάζου, γενάρχη των Λαζαίων, και εξελίσσεται σε πρωτοπαλίκαρο του, άριστος μαθητής και πολεμιστής ατρόμητος. Είναι η εποχή που ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων μεθοδεύει την ίδρυση μεγάλου Αλβανικού κράτους, αποσχιστικά προς τη Μεγάλη Πύλη, και άλλοτε με τη διπλωματία και άλλοτε με τη βία επιχειρεί το παράτολμο έργο του.Οι Ολύμπιοι, αρνούμενοι να αλλάξουν αφεντικά στο σβέρκο τους, μάχονται και εναντίον των Τούρκων και εναντίον του Αλή Πασά, που με το γιο του Μουχτάρ φτάνουν μέχρι το Λιβάδι.Στη συνέχεια ο Γιωργάκης, μαζί με άλλους αρματολούς από τη Μακεδονία, καταφεύγει στη Σερβία, όπου Ενώνεται με τις δυνάμεις του Καραγεώργη και συμμετέχει στον παμβαλκανικό ξεσηκωμό ενάντια στους Τούρκους, οραματιστής και εκτελεστής μαζί των ιδεών του Ρήγα όπως αυτό καταφαίνεται από τη διακήρυξη του στους Τσαρένους, τους αγρότες δηλαδή των Βαλκανίων.Συμμετέχει και διακρίνεται στους νικηφόρους αγώνες στο Όστροβο, το Στούβικ, το Βιδίνιο, και η φήμη του φτάνει στον Αλέξανδρο Υψηλάντη και τον Τσάρο της Ρωσίας Αλέξανδρο.Αναγορεύεται έτσι σε συνταγματάρχη του ρωσικού στρατού και, λόγω της κατάρτισης του, συμμετέχει ως ακόλουθος της ρωσικής πρεσβείας στο Συνέδριο της Βιέννης το 1815.Στα χρόνια της εθνεγερσίας, ως υψηλόβαθμο μέλος της Φιλικής Εταιρίας, διορίζεται αρχιστράτηγος των Ελληνικών Δυνάμεων στο Δούναβη και αρχίζει τη μαρτυρική του διαδρομή στο Δραγατσάνι και το Ιάσιο της Μολδοβλαχίας, μετρώντας τα θύματα του Ιερού μας Λόχου, ύστερα από την προδοσία του Βλαδιμηρέσκου, και σώζοντας διάτρητη την Ελληνική σημαία της τιμής.Το κίνημα δέχθηκε θανάσιμο πλήγμα κι ο αρχιστράτηγος φυγαδεύει τον Υψηλάντη στην Αυστρία, ενώ ο ίδιος επιστρέφει για να συνεχίσει τον αγώνα στη Ρουμανία. Παγιδεύτηκε όμως και πολιορκήθηκε από υπέρτατες δυνάμεις με τα παλικάρια του στη μακρινή Μονή του Σέκου, στα Καρπάθια όρη.Εκεί, αρνούμενος κάθε διαπραγμάτευση με τους Τούρκους, αμύνθηκε σκληρά, κι όταν όλα τελείωναν, έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη του καμπαναριού και μαζί με τους άνδρες του - που αρνήθηκαν να τον εγκαταλείψουν και να παραδοθούν - τινάχτηκε στον αέρα, εξαϋλωμένος άγγελος στο Πάνθεο των Εθνικών ηρώων.Αν επιζούσε, σίγουρα θα πρωταγωνιστούσε στα πολεμικά και ειρηνικά έργα της πατρίδας μας με την άρτια κατάρτιση του και την αδιαφιλονίκητη αποδοχή του από Έλληνες και ξένους που συμμετείχαν τότε ενεργά στη διαμόρφωση της μοίρας του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.Το Λιβάδι Ολύμπου σεμνύνεται που σε καίρια στιγμή για το έθνος μας χάρισε στην πατρίδα ένα τέτοιο λαμπρό παλικάρι.
Λιβάδι Ολύμπου
Το Λιβάδι, πατρίδα και γενέτειρα του μεγάλου αγωνιστή του 1821 και Φιλικού Γεωργάκη Ολύμπιου, είναι κτισμένο στις πλαγιές του Τιτάριου Όρους σε υψόμετρο 1160μ. και με θέα που νότια και δυτικά εκτείνεται μέχρι την Πίνδο, έχοντας βορειοανατολικά τα Πιέρια Όρη και την Πιερία, ανατολικά τον Όλυμπο και νοτιοδυτικά την Ελασσόνα, τα Χάσια, το Σαραντάπορο, το όρος Σάπκα και τα Σέρβια Κοζάνης. Διατηρεί την γραφικότητα του και τις παραδόσεις του που τις έλκει από τη βλάχικη καταγωγή των κατοίκων του.Στη δεκαετία του 50 και παλαιότερα, το Λιβάδι ήταν ένα από τα σημαντικότερα παραθεριστικά κέντρα της Θεσσαλομακεδονίας, γνωστό για το υγιεινό του κλίμα και την αγνότητα των προϊόντων του.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)